Dziurawiec – lekarstwo na 99 chorób

Spis treści

Dziurawiec – do suplementów leczniczych i herbaty

Dziurawiec (Hypericum) to rodzaj roślin z rodziny dziurawcowatych (Hypericaceae), który obejmuje wieloletnie krzewy i zioła, w sumie około 200 gatunków. W Polsce występuje naturalnie 8 gatunków dziurawca:

Dziurawiec skrzydełkowaty (Hypericum tetrapterum).
Dziurawiec kosmaty (Hypericum hirsutum). Rośnie tylko na południu kraju.
Dziurawiec rozesłany(Hypericum humifusum). Niezbyt częsty w Polsce.
Dziurawiec czteroboczny (Hypericum maculatum).
Dziurawiec skąpolistny (Hypericum montanum)
Dziurawiec zwyczajny (Hypericum perforatum)
Dziurawiec nadobny (Hypericum pulchrum )
Dziurawiec wytworny (Hypericum elegans)

Do herbat i leczenia najczęściej stosowany jest dziurawiec zwyczajny, chociaż dziurawiec czteroboczny ma takie same właściwości lecznicze jak dziurawiec zwyczajny. Dziurawiec czteroboczny różni się od dziurawca zwyczajnego jedynie czterokanciastą łodygą (dziurawiec zwyczajny ma dwie podłużne, wystające listwy), drobniejszymi kwiatami i mniejszą liczbą plamek na liściach.

Dziurawiec zwyczajny (Hypericum perforatum) to wieloletnia roślina zielna dorastająca do 1 metra wysokości. Łodyga jest prosto wzniesiona i rozgałęziona w górnej części. Liście są naprzeciwległe, owalne, o gładkich krawędziach, kwiaty żółte, zebrane w wiechy, a owocem jest wielonasienna torebka. Dziurawiec rośnie na łąkach, w zaroślach, suchych, rzadkich lasach z dużą ilością słońca. Kwitnie i dojrzewa przez całe lato.

Jako surowiec leczniczy (na ekstrakty, proszki, tabletki lub herbaty) wykorzystywane są wierzchołki i liście łodyg. Należy je ścinać w okresie kwitnienia. W miarę dojrzewania dziurawiec staje się mniej skuteczny. Zbierając dziurawiec, szukaj liści, na których pod światłem przeświecają punkciki wyglądające jak dziurki, a po roztarciu między palcami wydzielają sok w kolorze buraka.

Dziurawiec jest bogaty w substancje biologicznie czynne: witaminy C, E, P, karoten, pierwiastki śladowe i taniny. Ziele dziurawca może być spożywane na surowo, zmielone na mąkę lub w postaci herbaty. Dziurawiec działa najlepiej, gdy jest żuty, sproszkowany lub jako dodatek – zielony lub sproszkowany dziurawiec można dodawać do koktajli. Jednak najczęściej używa się dziurawca zwyczajnego w formie herbaty. Traci ona część swoich właściwości, ponieważ jej aktywny składnik jest nierozpuszczalny w wodzie. Wszystkie dobroczynne właściwości dziurawca zostaną zachowane, jeśli po wypiciu herbaty zjesz zawarte w niej zioła.

Dziurawiec ma lekko gorzki smak, ale zioło to jest bardzo korzystne dla wątroby i całego organizmu, a także pomaga wydalić pasożyty, które rozwijają się w naszych ciałach w wyniku jedzenia słodyczy.

Właściwości zdrowotne dziurawca

Dziurawiec jest stosowany przez ludzi od wieków i jest powszechnie znany jako lekarstwo na 99 chorób. Herbata z dziurawca nie jest szybko działającym lekarstwem – mogą minąć tygodnie lub miesiące, zanim zauważysz jakiekolwiek efekty. Korzyści, jakie niesie dziurawiec dla organizmu:

Herbata z dziurawca jest najczęściej stosowana do dezynfekcji jako środek przeciwzapalny, wiążący, regulujący metabolizm w przypadku kamicy moczowej, zapalenia nerek, chorób układu oddechowego i zaburzeń żołądkowo-jelitowych.
Herbata lub okłady z dziurawca są również stosowane zewnętrznie do leczenia ran w celu aktywacji regeneracji tkanek. Wywarem z dziurawca przemywa się rany, siniaki, oparzenia, owrzodzenia, ropnie. W przypadku zapalenia jamy ustnej nadaje się do płukania jamy ustnej.
Dziurawiec łagodzi objawy depresji (w łagodnej i umiarkowanej depresji). Powszechnie uważa się, że dziurawiec poprawia nastrój. Osoby cierpiące na depresję mają zwykle niższy poziom serotoniny i innych neuroprzekaźników, a naukowcy podejrzewają, że hiperycyna i hiperforyna zawarte w dziurawcu mogą zwiększać poziom niektórych substancji chemicznych, takich jak serotonina.
Jest stosowany w leczeniu lęku, niepokoju i związanych z nimi zaburzeń oddychania.
Łagodzi objawy zespołu napięcia przedmiesiączkowego, a także menopauzy.
Łagodzi chorobę afektywną sezonową (stan podobny do depresji). Herbata z dziurawca doskonale nadaje się do picia zimą, kiedy mamy znacznie mniej słońca i światła niż latem.
Pomaga rzucić palenie.
W przypadku problemów skórnych i hemoroidów najlepiej stosować olej z dziurawca.

Jak przygotować herbatę z dziurawca?

Jeżeli chcesz przygotować większą ilość herbaty z dziurawca, dodaj 2 łyżki posiekanego dziurawca do garnka i podgrzewaj do zagotowania. Gdy zioła opadną na dno, a wywar nabierze żółtobrązowego koloru, można go przelać do kubków, przecedzając przez sitko. Można dosłodzić cukrem, miodem lub stewią.

Wszystkie korzyści płynące ze stosowania dziurawca można uzyskać, spożywając również zioła dziurawca.

Herbata z dziurawca i wierzbówki kiprzycy

Aby wzmocnić działanie herbaty z dziurawca, przed zaparzeniem w filiżance lub innym naczyniu, można wymieszać ją w równych częściach z liśćmi wierzbówki kiprzycy. Herbata ta doskonale nadaje się do picia rano zamiast kawy – będzie miała działanie tonizująco – rozbudzające. Należy jednak unikać picia tej herbaty wieczorem, ponieważ nie pozwoli ona zasnąć.

Jak stosować ziele dziurawca

Jeśli chcesz jeść zioła dziurawca lub pić herbatkę dziurawcową, zaleca się przyjmowanie go przez 7 dni, a następnie zrobienie 3-dniowej przerwy i tak dalej. Po miesiącu stosowania należy zrobić kilkutygodniową przerwę. Dziennie osoba dorosła może spożyć 5 gramów, dzieci mniej.

Aby przezwyciężyć chorobę, może być konieczne przyjmowanie dziurawca przez dłuższy czas. Jeśli Twój problem ma charakter przewlekły, stosuj dziurawiec przez co najmniej rok, pamiętając o przerwach. Jeśli chcesz przyjmować dziurawiec bez przerw, koniecznie skonsultuj się z lekarzem. W każdym przypadku należy monitorować swoje samopoczucie i słuchać swojego organizmu – każdy przypadek jest indywidualny.

Skutki uboczne stosowania dziurawca

Nieprzestrzeganie zaleceń dotyczących stosowania dziurawca i nadużywanie tego zioła może wyrządzić wiele szkód. U osób przyjmujących duże ilości dziurawca lub suplementów zawierających dziurawiec przez krótki okres czasu mogą wystąpić działania niepożądane. Mogą to być:

łagodny rozstrój żołądka,
biegunka,
suchość w ustach,
ból głowy,
zmęczenie,
zawroty głowy,
lęk,
niepokój,
mrowienie,
alergiczne reakcje skórne, szczególnie w przypadku ekspozycji na słońce,
wrażliwość oczu na światło słoneczne,
zaburzenia seksualne lub zaburzenia erekcji,
żywe sny,
uszkodzenie wątroby,
psychoza (rzadko).

W przypadku regularnego, długotrwałego stosowania dziurawca lub jego suplementów należy unikać ekspozycji na światło słoneczne. Jeśli piłeś herbatę z dziurawca i nie jadłeś ziół, które się osadziły, możesz się opalać. Jeśli jednak spożywałeś dziurawiec (surowy lub z herbaty), jego proszek lub suplementy, może rozwinąć się u Ciebie nadwrażliwość na słońce – dlatego nie zaleca się opalania. Po jednorazowym użyciu nic nie powinno się stać. W przypadku długotrwałego stosowania dziurawca, skóra może stać się wrażliwa i może pojawić się wysypka.

Po zaprzestaniu przyjmowania dziurawca mogą wystąpić objawy odstawienia, takie jak zawroty głowy, nudności, zmęczenie, które mogą trwać do tygodnia.

Herbata z dziurawca może powodować różne interakcje i reakcje, gdy jest przyjmowana z dowolnym lekiem: niektóre leki mogą stać się bardziej skuteczne, podczas gdy inne, wręcz przeciwnie, mogą stracić swoją skuteczność. Leki, które często wchodzą w interakcje z dziurawcem: antybiotyki, leki przeciwdepresyjne, doustne środki antykoncepcyjne, leki rozrzedzające krew (np. warfaryna), leki immunosupresyjne, leki uspokajające, leki przeciwlękowe, przeciwnowotworowe, przeciw chorobom serca, HIV i inne leki dostępne bez recepty na kaszel, przeziębienie,różne suplementy diety itp.

Przyjmowanie dziurawca w połączeniu z lekami przeciwdepresyjnymi lub innymi substancjami zwiększającymi poziom serotoniny może prowadzić do zespołu serotoninowego, potencjalnie niebezpiecznego stanu spowodowanego nadmiarem serotoniny. Objawy zespołu serotoninowego obejmują dezorientację, gorączkę, halucynacje, nudności, utratę koordynacji mięśniowej, pocenie się i drżenie. Jeśli wystąpi którykolwiek z tych objawów, należy natychmiast przerwać przyjmowanie dziurawca i niezwłocznie skonsultować się z lekarzem. Nieleczony stan ten może być śmiertelny.

Jeśli jesteś w ciąży, karmisz piersią, próbujesz zajść w ciążę lub przyjmujesz tabletki antykoncepcyjne, powinnaś unikać herbaty z dziurawca.

Przy wysokim ciśnieniu krwi należy się powoli przyzwyczajać do dziurawca, przyjmując pół łyżeczki proszku w pierwszej połowie dnia, ale nie wieczorem.

Ziele dziurawca nie powinno być przyjmowane przez co najmniej pięć dni przed zabiegiem chirurgicznym ze względu na ryzyko powikłań związanych ze znieczuleniem. Również osoby, które przeszły przeszczep narządu i przyjmują leki zapobiegające odrzuceniu przeszczepu, powinny powstrzymać się od picia herbaty z dziurawca.

Ziele dziurawca może nasilać objawy u osób cierpiących na następujące schorzenia:

Zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (ADHD).
Choroba afektywna dwubiegunowa (może powodować manię lub przyspieszyć cykliczność).
Duża depresja.
Schizofrenia (może zwiększać ryzyko wystąpienia psychozy).
Choroba Alzheimera itp.

W każdym przypadku, jeśli chcesz intensywnie stosować dziurawiec w leczeniu określonej choroby lub jeśli wystąpią działania niepożądane podczas samodzielnego leczenia, skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą w sprawie dalszego przebiegu leczenia – omów ryzyko i korzyści związane ze stosowaniem dziurawca.

Bibliografia:

https://pl.wikipedia.org/wiki/Dziurawiec

https://hypericum.myspecies.info/

Mirosław Jarosz: „Suplementy diety, a zdrowie”. Warszawa: PZWL, 2015